Μείνε δραστήριος!
Εισαγωγή
Αν και δεν υπάρχουν σίγουρες συνταγές για την καλή υγεία, το μείγμα της υγιεινής διατροφής και τακτικής άσκησης είναι το καλύτερο δυνατό.
Η τακτική άσκηση και η σωματική δραστηριότητα βοηθά τα περισσότερα συστήματα του σώματος να λειτουργούν καλύτερα. Φαίνεται να δρα κατά των καρδιακών παθήσεων, του διαβήτη, και μια σειρά από άλλες ασθένειες. Ταυτόχρονα, αποτελεί βασικό συστατικό σε προγράμματα απώλειας βάρους. Σύμφωνα με τις συστάσεις για τη φυσική δραστηριότητα, η σωματική άσκηση πρέπει να γίνεται σε τακτική βάση επειδή:
- Αυξάνει τις πιθανότητές για υγιεινότερη και μακροβιότερη ζωή.
Βοηθά προληπτικά από καρδιαγγειακές παθήσεις , υπέρταση και υπερλιπιδαιμίες (π.χ αυξημένη χοληστερόλη αίματος). - Δρα προληπτικά κατά ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου και του καρκίνου του μαστού, του πνεύμονα και πιθανώς και του ενδομητρίου καρκίνου.
- Βοηθά στην πρόληψη για διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο (ένα συνδυασμό παραγόντων κινδύνου που αυξάνει τις πιθανότητες εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου και διαβήτη).
- Βοηθά στη διατήρηση της οστικής μάζας κι έτσι προλαμβάνει την οστεοπόρωση.
- Μειώνει τον κίνδυνο πτώσης και βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία στους ηλικιωμένους.
- Ανακουφίζει από τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους, καθώς επίσης βελτιώνει τη διάθεση.
- Εμποδίζει την αύξηση του σωματικού βάρους, προάγει την απώλεια βάρους (όταν συνδυάζεται με μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων), και βοηθά στη διατήρησης του νέου βάρους, ύστερα από προγράμματα απώλειας βάρους.
- Βελτιώνει τους μύες της καρδιάς και των πνευμόνων.
Βελτιώνει τον ύπνο.
Οι επιπτώσεις της καθιστικής ζωής
Αν η άσκηση και η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι προς όφελος του σώματος, η καθιστική ζωή κάνει το αντίθετο. Αυξάνοντας τις πιθανότητες να γίνουν τα άτομα υπέρβαρα, αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης μιας σειράς χρόνιων ασθενειών. Σύμφωνα με τις αναλύσεις από μια ομάδα ερευνητών του Αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου Ασθενειών και Πρόληψης (Center for Disease Control: CDC), η αδράνεια, δηλαδή η μη ύπαρξη φυσικής δραστηριότητας, συνδέθηκε με πάνω από 9 εκατομμύρια περιπτώσεις καρδιαγγειακών νοσημάτων, για το 2001, με εκτιμώμενο άμεσο ιατρικό κόστος σχεδόν 24 δισεκατομμυρία δολάρια. Επίσης, έχει φανεί ότι τα άτομα που είναι σωματικά δραστήρια έχουν σημαντικά χαμηλότερο ετήσιο ιατρικό κόστος, σε σχέση με τα άτομα που είναι αδρανή.
Το να είσαι αδρανής μπορεί να είναι επιβλαβές ακόμη και για τους ανθρώπους έχουν συμμετέχουν σε οργανωμένα προγράμματα άσκησης. Η Μελέτη των Νοσηλευτριών, είναι μία από τις πολλές μελέτες που συσχετίζουν την παχυσαρκία με τις ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης. Οι ερευνητές παρακολούθησαν περισσότερες από 50.000 μεσήλικες γυναίκες για έξι χρόνια, καταγράφοντας τις διατροφικές τους συνήθειες και την καθημερινή τους σωματική δραστηριότητα. Έτσι, βρήκαν ότι για κάθε 2 ώρες ημερησίως που οι γυναίκες περνούσαν μπροστά στην τηλεόραση, είχαν 23% μεγαλύτερο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκες και 14% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη. Επίσης, είναι ενδιαφέρον ότι δεν έχει σημασία αν οι συγκεκριμένες γυναίκες είχαν τακτική αθλητική δραστηριότητα. Όσο περισσότερες ώρες παρακολουθούσαν τηλεόραση, τόσο αυξανόταν η πιθανότητα να αυξήσουν το βάρος τους αλλά και να αναπτύξουν διαβήτη, ανεξάρτητα από το πόσο ελεύθερο χρόνο διέθεταν στην σωματικής τους άσκηση. Οι πολλές ώρες της συνεδρίασης στο χώρο εργασίας αύξησε επίσης τον κίνδυνο ύπαρξης παχυσαρκίας και διαβήτη.
Πιο πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που περνούν τον περισσότερο χρόνο τους καθημερινά σε καθιστικές δραστηριότητες (τηλεόραση, αυτοκίνητο, γραφείο) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πεθάνουν νωρίς, από ό, τι οι άνθρωποι που ξοδεύουν λιγότερο χρόνο για καθισιό. Οι ερευνητές εικάζουν ότι όσο περισσότερες ώρες σε καθιστική ζωή ξοδεύει ένα άτομο, τόσο περισσότερες πιθανότητες για αλλαγή του μεταβολισμό του έχει. Αυτή η αλλαγή συνδυάζεται με καταστάσεις όπως παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις, διαβήτης και άλλες χρόνιες παθήσεις. Είναι, επίσης, πιθανό οι ώρες που περνά κανείς καθισμένος ημερησίως να αποτελούν έναν δείκτης της καθιστικής ζωής που κάνει.
Εν ολίγοις, ένα πρωινό περπάτημα, η τακτοποίηση του σπιτιού, η βόλτα με το κατοικίδιο, φέρνουν πολλά οφέλη σε σχέση με την καθιστική ζωή και τις ώρες μπροστά στην τηλεόραση και στον υπολογιστή.
Σωματική Δραστηριότητα: Πόση άσκηση χρειάζεστε;
Εάν ένα άτομο δεν ασκείται και δεν είναι ιδιαίτερα δραστήριο κατά τη διάρκεια της ημέρας, οποιαδήποτε αύξηση στη σωματική του δραστηριότητα θεωρείται καλή για την υγεία του.
Η αερόβια σωματική δραστηριότητα ή κάθε δραστηριότητα που προκαλεί μια αισθητή αύξηση του καρδιακού ρυθμού σας είναι ιδιαίτερα ευεργετική για την πρόληψη των ασθενειών. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι το ζωηρό βάδισμα για ακόμη μία με δύο ώρες την εβδομάδα (15 έως 20 λεπτά την ημέρα) αρχίζει να μειώνει τις πιθανότητες καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου ή διαβήτη ή και πρόωρου θανάτου.
Οι συστάσεις για τους υγιείς ενήλικες προτείνουν τουλάχιστον 2 ½ ώρες την εβδομάδα μέτριας έντασης αερόβια δραστηριότητα, ή τουλάχιστον 1 ¼ ώρες την εβδομάδα έντονης έντασης αερόβια δραστηριότητα, ή ένας συνδυασμός και των δύο.
Μπορείτε να συνδυάσετε μέτρια και έντονη άσκηση κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, κάνοντας 20 έως 25 λεπτά πιο έντονης έντασης για δύο ημέρες και στη συνέχεια, κάνοντας 30 λεπτά μέτριας έντασης δραστηριότητα για δύο ημέρες. Είναι ωραία να σπάσει η δραστηριότητά σας σε μικρότερες ενότητες, εφ ‘όσον διατηρηθεί η δραστηριότητα για τουλάχιστον 10 λεπτά. Οι ενήλικες θα πρέπει να ασχοληθούν με δραστηριότητες μυϊκής ενδυνάμωσης για τουλάχιστον 2 ημέρες την εβδομάδα. Τα παιδιά θα πρέπει να ασχοληθούν καθημερινά τουλάχιστον 1 ώρα ή περισσότερο με σωματικές δραστηριότητες κατάλληλες για την ηλικία τους. Υγιείς ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας θα πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες για τους ενήλικες.
Ένταση Άσκηση: Τι είναι μέτρια; Τι είναι έντονη;
Μέτριας έντασης αεροβική δραστηριότητα είναι κάθε δραστηριότητα που προκαλεί μια μικρή αλλά αισθητή αύξηση στην αναπνοή και τον καρδιακό ρυθμό. Έντονης έντασης αεροβική δραστηριότητα προκαλεί την πιο γρήγορη αναπνοή και μεγαλύτερη αύξηση του καρδιακού ρυθμού.
Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτό που αισθάνεται σαν μέτρια δραστηριότητα ένα άτομο μπορεί πραγματικά να είναι πολύ έντονη δραστηριότητα για κάποιο άλλο. Για παράδειγμα, ένας νεαρός δρομέας μαραθωνίου, θα μπορούσε να περπατήσει 4 μίλια ανά ώρα χωρίς να ιδρώσει. Αλλά αυτός ο ρυθμός θα ήταν πιθανόν πολύ έντονος για ένα τυπικό γηραιότερο άτομο.
Περπάτημα – Ποδήλατο – Πορεία προς την Υγεία
Το περπάτημα είναι μια ιδανική άσκηση για πολλούς ανθρώπους. Δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό, μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή, σε κάθε θέση, και γενικά είναι πολύ ασφαλής. Επιπλέον, μελέτες, όπως: Νοσηλευτές Υγείας, Μελέτη Υγείας των Γυναικών, Μελέτη Υγείας Αποφοίτων Χάρβαρντ, κ.α έχουν δείξει ότι αυτή η απλή μορφή άσκησης μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, εγκεφαλικού επεισοδίου και διαβήτη σε διαφορετικούς πληθυσμούς.
Αν και το περπάτημα έχει οφέλη για την υγεία σε κάθε ρυθμό, το ζωηρό περπάτημα (τουλάχιστον 3 μίλια ανά ώρα) είναι πιο ευεργετική από το αργό για τον έλεγχο του βάρους. Και μια πρόσφατη θέση από τη Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτριών δείχνει ότι η ποδηλασία προσφέρει παρόμοια οφέλη με το ζωηρό περπάτημα. Οι ερευνητές παρακολούθησαν περισσότερες από 18.000 γυναίκες για 16 χρόνια για να μελετήσουν τη σχέση μεταξύ των μεταβολών στη φυσική δραστηριότητα και το βάρος. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες απέκτησαν περίπου 20 κιλά κατά τη διάρκεια της μελέτης. Οι γυναίκες που αύξησαν τη σωματική τους δραστηριότητα κατά 30 λεπτά την ημέρα πήραν λιγότερο βάρος από τις γυναίκες των οποίων η δραστηριότητα παρέμεινε σταθερή επίπεδα. Ωστόσο, το είδος της δραστηριότητας έκανε τη διαφορά. Στις γυναίκες που προστέθηκε στις δραστηριότητές τους ποδήλατο ή γρήγορο περπάτημα, παρατηρήθηκε ότι ήταν σε θέση να περιορίσουν την αύξηση του σωματικού βάρους τους, ενώ οι γυναίκες που τους προστέθηκε αργό περπάτημα δεν ήταν.
Το γρήγορο περπάτημα μπορεί να είναι δύσκολο για μερικούς ανθρώπους, και η ποδηλασία (ακόμα και σε ένα ποδήλατο γυμναστικής), μπορεί να είναι μια πιο άνετη επιλογή. Στην Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτριών, για παράδειγμα, οι υπέρβαρες γυναίκες αφιέρωναν λιγότερο χρόνο σε πολύ ζωηρό περπάτημα από το κανονικό βάρος γυναικών, αλλά δαπανούσαν περίπου τον ίδιο χρόνο σε ποδηλασία. Επίσης, το περπάτημα και το ποδήλατο εντάσσονται και στις δραστηριότητες που είναι φιλικές προ το περιβάλλον.
Περισσότερη δραστηριότητα ισούται με περισσότερα οφέλη
Λάβετε υπόψη ότι 2 ½ ώρες μέτριας έντασης αερόβια δραστηριότητα την εβδομάδα είναι ένα εξαιρετικό σημείο εκκίνησης. Η άσκηση όσο τακτική ή εντονότερη ή και τα δύο είναι, μπορεί να φέρει ακόμη μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία. Επίσης, έχουμε κατά νου ότι οι 2 ½ ώρες δραστηριότητας θα πρέπει να αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής μας. Επίσης, μέτρια και έντονη δραστηριότητα μπορούμε να έχουμε στον καθημερινό μας τρόπο ζωής, όπως ο χορός, το κούρεμα του γκαζόν, κόψιμο ξύλων, κ.α.
Πηγή: www. Harvard.edu
Μετάφραση- Επιστημονική Επιμέλεια: Μυλωνά Νέλη, Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος